Leven we in Nederland in een 'meritocratie'? Een analyse van een omstreden woord

Abstract

Deze scriptie onderzoekt ten eerste hoe de oorspronkelijk satirisch bedoelde uitdrukking 'meritocratie' een positieve lading kreeg en welke rol dit concept en de daaraan verbonden ideologie in de huidige Nederlandse politiek speelt. In het bijzonder gaat de scriptie in op de rol van opleiding en diploma's. Vervolgens worden partijprogramma's en uitingen van Nederlandse politici geanalyseerd. Hieruit blijkt dat het Nederlandse politieke discours voornamelijk over kansengelijkheid gaat. Het doet zowel een beweging naar een meritocratie toe, als er vanaf vermoeden. Tot slot wordt er geconcludeerd dat het meritocratisch ideaal enigszins illusoir is, omdat er altijd verliezers zullen zijn in de bijbehorende concurrentiestrijd. Ter beperking van de schaduwkanten kan er gekeken worden naar oplossingen die recht doen aan menselijke waardigheid.