Balanceren tussen samenwerking en concurrentie : Een onderzoek naar de effectiviteit van regionale samenwerkingsarrangementen voor de afstemming van woningbouwprogramma’s

Abstract

De woningmarkt heeft sinds enkele decennia het lokale karakter ingeruild voor een sterk regionaal karakter. Dit betekent in de praktijk dat wanneer in een bepaalde gemeente een woningbouwplan wordt ontwikkeld, dat dit van grote invloed kan zijn op de bouwontwikkelingen in de buurgemeenten. De onderlinge afhankelijkheid is daardoor erg groot. Daar komt bij dat in het grootste deel van Nederland de woningbouwplannen (tijdelijk) onder druk zijn komen te staan als gevolg van de crisis in de woningmarkt. Hierdoor zitten concurrerende woningbouwplannen elkaar in de weg omdat er sprake is van een te lage voorverkoop om de plannen in aanbouw te nemen. In de krimpregio’s van Nederland komt hier nog eens bij dat er sprake is van een structureel lagere vraag naar woningen, waardoor de regionale plancapaciteit drastisch naar beneden bijgesteld moet worden. Naast regionale inspanningen voor de beheersing van de toevoegingen, steekt in vrijwel geheel Nederland een structurele verschuiving in de bevolkingssamenstelling op. Vergrijzing en ontgroening zorgen voor een structureel andere vraag naar woningen in kwalitatieve zin. Daarbij zijn de verschillen in Nederland groot en met name krimpregio’s zijn als gevolg van deze transitie naarstig op zoek naar manieren om de woningvoorraad te herstructureren om deze toekomstbestendig te maken.