Een krant die nooit z'n ziel verkocht

Abstract

Deze scriptie heeft als doel te onderzoeken hoe de literaire kritiek werd vormgegeven in De Waarheid, een Nederlandse, illegale verzetskrant die werd opgericht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het was het partijblad van de Communistische Partij van Nederland (CPN) en werd gebruikt als propagandamiddel. Een belangrijke vraag in dit onderzoek is of de politieke standpunten van de CPN ook terug zijn de vinden in de literatuurkritiek van De Waarheid. Om die vraag te beantwoorden is zowel kwantitatieve als kwalitatieve analyse van het materiaal verricht. In vijf peiljaren tussen 1945 en 1985 zijn 360 recensies gevonden, waarvan er steekproefsgewijs uiteindelijk 211 zijn geanalyseerd. Hiervoor is gebruik gemaakt van de databank Delpher en het categoriseringsmodel dat is ontwikkeld door Linders en Op de Beek. De resultaten van dit onderzoek zijn naast die van Op de Beek gelegd; zij deed eerder vergelijkbaar onderzoek naar vijf andere Nederlandse dagbladen. Hieruit is gebleken dat De Waarheid een andere koers kiest dan de reguliere kranten: er worden andere (soorten) boeken besproken, er zijn beduidend meer politiek-maatschappelijke uitspraken gevonden en de standpunten van de CPN zijn soms rechtstreeks terug te vinden in de recensies.