U'en of jij'en?

Keywords
Loading...
Thumbnail Image
Issue Date
2024-02-29
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Verschillende talen maken onderscheid tussen formele en informele aanspreekvormen, waaronder het Nederlands met u en jij. Dit gebruik is onderzocht onder NT1-sprekers (mensen die Nederlands als moedertaal spreken). Het uitgebreidst door Vermaas (2002). Het gebruik van u en jij door NT2-sprekers (mensen die Nederlands als tweede taal hebben geleerd) is beperkt onderzocht (Vismans, 2004a; Vismans, 2004b; Vismans, 2009). Uit Vismans’ onderzoeken blijkt dat NT2-sprekers het gebruik van u en jij niet goed geleerd hebben of in elk geval niet goed toepassen in de dagelijkse praktijk. Vismans heeft uitsluitend uitwisselingsstudenten uit Engeland onderzocht. Hoe NT2-sprekers in Nederland u en jij gebruiken, is onbekend. Dit onderzoek verkent het gebruik van u en jij van NT2-sprekers op ISK’s (internationale schakelklassen) in vergelijking met moedertaalsprekers op het voortgezet onderwijs. Hiervoor is een experiment uitgevoerd. Deelnemers moesten een schriftelijke taalproductietaak uitvoeren; ze moesten in twaalf vragen een afgebeelde persoon in een beschreven situatie aanspreken. Resultaten tonen aan dat de NT2-sprekers minder vaak u en vaker jij gebruiken dan NT1-sprekers. Dit verschil lijkt veroorzaakt te zijn door de mannelijke NT2-sprekers, die gebruiken minder vaak u dan vrouwelijke NT2-sprekers en NT1-sprekers. Een tweede mogelijke oorzaak is het gebruik van meneer of mevrouw om beleefdheid uit te drukken in plaats van het gebruik van u. Aanvullend onderzoek is nodig om invloed van taalniveau en interculturele communicatieve competentie uit te sluiten. De resultaten laten verder zien dat NT2-sprekers geen onderscheid maken in het aanspreken van mannen of vrouwen, net zo min als NT1-sprekers. Het is onverwacht dat NT2-sprekers geen onderscheid maken. In de moedertalen van de grootste groepen NT2-sprekers op ISK’s beïnvloedt het geslacht van de gesprekspartner taalgebruik en de keuze voor een formele of informele aanspreekvorm. Mogelijk is het resultaat beïnvloed door de scheve man-vrouwverdeling binnen de NT2-groep. Aanvullend onderzoek is nodig om dit resultaat te verduidelijken.
Description
Citation
Faculty
Faculteit der Letteren