Friese broeders en Vlaamse vreemden. Een onderzoek naar de houding van De Dietsche Gedachte ten aanzien van de Friese en Nederlandse talen 1926-1941.

Abstract

Het van 1926 tot 1941 uitgegeven tijdschrift 'De Dietsche Gedachte' van de Grootneerlandistische 'Dietsche Bond' schreef veel over aan taal gerelateerde kwesties. Betoogd werd daarbij dat taal sterk verbonden was met volksbewustzijn en dat Nederlanders en Vlamingen zelf vaak niet hun best deden hun eigen taal te beschermen. In een toekomstige Groot-Nederlandse staat zou men volgens de Dietsche Gedachte trots moeten zijn op de eigen taal en een zuiver Nederlands moeten spreken, vrij van niet-Nederlandse invloeden. Hierdoor was er sprake van enig dedain ten aanzien van de Vlamingen, die veel Franse woorden gebruikten. De veelal Nederlandse auteurs benadrukten vaak hoe slecht men Nederlands gesproken zou hebben in Vlaanderen en pleitten soms voor het aanleren van 'goed' Nederlands aan de Vlaamse bevolking. De Dietsche Gedachte pleitte ook voor Friese taalrechten en voor het Fries als primaire taal in Friesland, zij het dat betogen over taalzuiverheid daarbij niet langs kwamen.