Verborgen,- ... en toch verbonden

Abstract

Achtergrond Voor mensen met dementie wordt het steeds moeilijker om zich verbonden te blijven voelen,- met zichzelf en hun omgeving. Verbondenheid is een belangrijk thema in spiritualiteit en spirituele zorg. De onderzoeksvraag luidt: hoe kunnen, in het kader van spirituele zorg, ervaringen van verbondenheid van mensen met gevorderde dementie gefaciliteerd worden? Aanpak Het onderzoek bestond uit: een literatuuronderzoek, interviews met vier geestelijk verzorgers, en een vergelijking van de resultaten. Conclusie Mensen met dementie blijven behoefte houden aan ‘zich verbonden voelen’, in de zin van ‘erbij horen’ en het gevoel hebben dat ze ‘er toe doen’. Verbondenheid kan gefaciliteerd worden door sociale relaties waarin veel aandacht is voor nonverbale communicatie/lichaamstaal, en voor wederkerigheid. Daarnaast kan verbondenheid bevorderd worden door een positievere beeldvorming rondom dementie. Uit de interviews blijkt dat geestelijk verzorgers een belangrijke bijdrage (kunnen) leveren aan ‘verbondenheid’, o.a. omdat zij ‘een andere, rijke kant’ van mensen met dementie laten zien.