Inclusie door werk : Een onderzoek naar het emanciperen van mensen met een handicap in de regio Nador, Marokko.
Keywords
Loading...
Authors
Issue Date
2010-06
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Uit onderzoek van Blanchet (2002) in West-Afrika komt naar voren dat mensen met een handicap
(MMH) werk als startpunt zien van sociale inclusie. Werk biedt het vooruitzicht op financiële
onafhankelijkheid en de mogelijkheid voor een bevredigende carrière. Deze stelling is nader
onderzocht in de regio Nador gelegen in het Rifgebied in het noordoosten van Marokko. Het grootste
deel van de Nederlandse Marokkanen is uit deze regio afkomstig. Nador is een regio met weinig
werkgelegenheid en een beperkte infrastructuur. Het werkloosheidcijfer in 2006 voor Nador stond op
17,8%. Hiermee ligt het percentage werklozen ruim boven het landelijke gemiddelde van 9,7% (Haut
Commissariat au Plan, 2006). Lokale organisaties geven aan dat er weinig kansen zijn voor mensen
zonder een handicap, maar nog minder voor mensen mét een handicap. ‘Handicap et Travail Maroc’
is een in Nederland gevestigde organisatie, opererend in Marokko. Deze organisatie wil de positie van
Marokkanen met een handicap in Nador verbeteren door het realiseren van een werkplaats waar zij in
staat worden gesteld via scholing en arbeid een eigen inkomen te verwerven. Dit moet hen de kans
geven zich te emanciperen en te ontwikkelen.
Het doel van dit onderzoek is inzicht geven in de potentiële doelgroep voor de toekomstige
werkplaats: MMHs uit de regio Nador. Door bestudering van praktijkervaringen van Marokkanen met
een handicap in Nederland en in Marokko, wordt een profiel opgesteld om eventuele knelpunten in
kaart te brengen. Hiermee wordt inzicht verkregen in de problematiek en ontwikkelingen van inclusie
van MMHs in Nador.
In dit onderzoek is een analyse uitgevoerd waarbij het leren kennen van MMHs en hun
kenmerken in Nador centraal stond. Dit hield vooral in het analyseren van de economische behoefte
en huidige economische activiteiten. Hierbij is gekeken zowel naar het aantal en type handicap alsook
naar de rehabilitatie wensen. Om het draagvlak voor het toekomstige project te vergroten zijn de
behoeften van de MMHs onderzocht. Problemen en obstakels zijn door MMHs zelf geformuleerd.
Inclusie door werk staat centraal en van daaruit wordt gekeken welke aspecten invloed hebben op de
inclusie van MMHs in algemene zin. Hierdoor kan uiteindelijk antwoord gegeven worden op de
centrale onderzoeksvraag: Welke aspecten, van het leven dat een persoon met een handicap leidt in
de regio Nador, zijn van doorslaggevend belang in het opzetten en duurzaam beheren van een
werkplaats voor mensen met een handicap in de regio Nador in Marokko?
Het ‘Disability Creation Process’ is een essentiële benadering om het begrip ‘handicap’ te
begrijpen: een handicap wordt niet gezien als een vaststaand iets, maar als een proces dat de sociale
en dagelijkse activiteiten van een persoon beperkt. In dit model wordt de handicap beschouwd als een
storing in de leefgewoontes van een persoon, als resultaat van de interactie tussen de capaciteiten en
de omgeving van deze persoon. De handicap is daarom een relatieve situatie die van persoon tot
persoon en volgens de context van de omgeving varieert. Deze ‘beperkende situatie’ kan veranderen
of evolueren door het verminderen van de stoornissen, mogelijkheden te ontwikkelen en de fysieke en
socio-culturele omgeving te veranderen (Bernard & Leymat, 2006).
De houding en gedragingen van inwoners van Nador ten opzichte van MMHs hebben een
grote invloed op het leven van een persoon met een handicap. Het ontbreken van de noodzakelijke
aanpassingen en centra en het verleden van schaamte voor een handicap zorgen er voor dat MMHs
minder zelfstandig kunnen zijn dan dat zij zelf graag zouden willen. De relatief kleine hulporganisaties
voor MMHs die op dit moment actief zijn in Nador boeken zeker vooruitgang, maar worden door hun
kleinschaligheid beperkt in het bereiken van hogere doelen. In Nador wordt de aandacht te veel
gericht op de handicap, in plaats van op de persoon. Dit heeft te maken met de afwezigheid van
aanpassingen, waardoor de zelfredzaamheid van MMHs beperkt wordt. Het openbaar vervoer is
slechts beperkt toegankelijk voor MMHs, wat invloed zal hebben op de bereikbaarheid van de
werkvoorziening. Het binnengaan van gebouwen wordt bemoeilijkt door opstapjes en het bereiken van
hoger gelegen verdiepingen door het ontbreken van liften, dit is in Nador een punt van aandacht. Wat
betreft de locatie, zal het tevens van belang zijn om te kijken naar omliggende trottoirs en bestrating.
In Nador zijn deze zeer lastig te bewandelen door de vele werkzaamheden en oneffenheden. MMHs
willen zelfredzaam zijn, niet van iemand afhankelijk zijn en bewijzen dat zij het net zo goed kunnen
doen als een persoon zonder handicap. Deze bewijsdrang leeft sterk onder de respondenten en de
motivatie ligt hoog, de mogelijkheden blijven echter beperkt. Binnen een werkvoorziening zal sprake
zijn van een verscheidenheid aan MMHs. De ondersteuning en begeleiding afstemmen op de persoon
is van belang, maar dit vraagt veel van de begeleider. In Nador ontbreekt het echter aan specialisten.
Het volgen van een opleiding die aansluit bij de eisen van de arbeidsmarkt vergroot de kansen
op arbeid. Het creëren van een werkplaats voor MMHs zorgt er voor dat MMHs zonder opleiding en
toekomstperspectieven ook een stap dichter bij de arbeidsmarkt komen. Een werkplaats creëert
werkgelegenheid voor mensen met én mensen zonder een handicap, waardoor voor meer mensen de
toekomstperspectieven wat rooskleuriger kunnen worden.
Description
Citation
Supervisor
Faculty
Faculteit der Managementwetenschappen