Lokaal gezondheidsbeleid, een gedeelde verantwoordelijkheid?
Keywords
Loading...
Authors
Issue Date
2015-08-19
Language
nl
Document type
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title
ISSN
Volume
Issue
Startpage
Endpage
DOI
Abstract
De veertien Twentse gemeenten hebben een regionale gezondheidsnota gemaakt waarin ‘Vitale Coalities’ centraal staan. In de regionale nota ‘Vitale Coalities’ wordt uitgegaan van integrale samenwerking waarbij maatregelen voor het effectief beïnvloeden van gezondheidsproblemen worden gevonden in andere
beleidsterreinen, zoals Wmo, Sport, Onderwijs of Ruimtelijke ordening. Niet teveel werken vanuit één gemeentelijk domein, maar meer gezamenlijk en in samenhang met andere domeinen en partners. Deze samenwerkingsverbanden worden ook wel ‘Vitale Coalities’ genoemd. ‘Vitale Coalities’ ofwel integraal samenwerken roept ook vragen op. Dit is het afgelopen jaar gebleken bij de lokale verkenningsessies, maar ook
bij de klanttevredenheidsonderzoeken (ook wel: KTO gesprekken) die in het najaar van 2013 zijn gehouden. De vraag: ‘Hoe de voortgang te bewaken, als activiteiten op het gebied van publieke gezondheid elders zijn belegd?’, kwam hierbij expliciet naar voren.
Deze vraag is de directe aanleiding geweest voor het uitzetten van een afstudeeropdracht door de GGD Twente en heeft geleid tot het voorliggende onderzoeksrapport. Vraagstelling: In hoeverre draagt netwerkmanagement bij aan de doelbereiking op het gebied van lokaal gezondheidsbeleid binnen Twentse gemeenten?
Voor dit onderzoek is een vergelijkende casestudy uitgevoerd waarbij acht Twentse gemeenten als cases dienden. Bij vier van deze gemeenten heeft een documentstudie plaatsgevonden naar de vastgestelde gezondheidsnota’s. Daarnaast zijn er semi-gestuctureerde interviews gehouden met drie ambtenaren per gemeente. Dit vanuit het perspectief dat er meerdere beleidsterreinen betrokken zijn bij het gezondheidsbeleid die met elkaar een netwerk vormen en waarbij wordt samengewerkt aan de geformuleerde gezondheidsdoelen uit de nota’s. Om een representatief beeld te geven zijn er vier grote en vier kleine gemeenten geselecteerd, waarin zich gemeenten bevinden met en zonder vastgestelde gezondheidsnota. Ook is de representativiteit geborgd door acht van de veertien gemeenten te betrekken in de casestudy.
Alle nota’s zijn door de netwerkmanager geschreven op basis van bestaande beleidsnota’s/activiteiten, waarbij hij/zij, indien nodig, informatie heeft ingewonnen bij collega’s tijdens een gehouden verkenningsessie. Opvallend is dat in de nota’s weinig SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden)
geformuleerde doelstellingen zijn opgenomen, waardoor de evaluatie van het beleid bemoeilijkt wordt. Uit de interviews is gebleken dat de beleidsmedewerker Publieke gezondheid als netwerkmanager wordt gezien. Dit geldt zowel voor de gemeenten met als de gemeenten zonder vastgestelde nota. Echter, beschikken niet alle
gemeenten over een beleidsmedewerker Publieke gezondheid en wordt de rol van netwerkmanager soms door een andere beleidsmedewerker opgepakt. De beleidsmedewerkers Publieke gezondheid, de netwerkmanagers,
geven allen aan dat het beleid pas geëvalueerd wordt op het moment dat er een nieuwe nota geschreven moet worden. Slechts een enkeling zorgt voor een tussentijdse evaluatie, waardoor bijsturen van het beleid juist niet
mogelijk is. Toch probeert de netwerkmanager netwerkmanagementstrategieën toe te passen. De meest gebruikte wijze van managen is het uitwisselen en delen van informatie, hetgeen te typeren is als een procesmanagementstrategie.
Gemeenten met een vastgestelde gezondheidsnota beschikken ten opzichte van gemeenten met enkel een conceptnota vaker over een uitvoeringsprogramma. Ook beschikken deze gemeenten vaker over een netwerk en netwerkmanager. De rol van netwerkmanager ligt bij deze gemeenten bij de beleidsmedewerker Publieke gezondheid. Als het gaat om netwerkmanagementstrategieën wordt zowel bij gemeenten met als zonder nota voornamelijk procesmanagement toegepast. Verder valt op dat kleine gemeenten vaker beschikken over een beleidsmedewerker Publieke gezondheid als zijnde de netwerkmanager en een vooraf geformeerd netwerk welke op functie homogener is dan grote gemeenten. De doelbereiking bij gemeenten is hoger daar waar een netwerkmanager aanwezig is. In veel gemeenten ligt de
rol van netwerkmanager bij de beleidsmedewerker Publieke gezondheid. Om meer vooruitgang te boeken bij de uitvoering van lokaal gezondheidsbeleid in de gemeenten wordt aanbevolen de beleidsmedewerker Publieke gezondheid nadrukkelijker de rol van netwerkmanager te laten vervullen. Deze netwerkmanager dient
contact te houden met netwerkpartners en zich bewust te zijn van de grillige context waarin het netwerk zich bevindt.
Description
Citation
Supervisor
Faculty
Faculteit der Managementwetenschappen