Het effect van metaforen vs. ‘plain language’ op begrip en vaccinatie-intentie bij mensen met een hoge vs. lage gezondheidsgeletterdheid.

Abstract

Mensen met een lage gezondheidsgeletterdheid hebben moeite met onder andere het begrijpen van gezondheidsinformatie. Wanneer een tekst in ‘plain language’ geschreven is, zorgt dit voor meer begrip bij mensen met een lage gezondheidsgeletterdheid. Ook het gebruik van metaforen kan bijdragen aan het verduidelijken van informatie maar in de praktijk wordt het gebruik hiervan richting mensen met een lage gezondheidsgeletterdheid juist afgeraden. Naast een informatieve functie zouden metaforen ook een persuasieve functie hebben en zorgen voor een hogere gedragsintentie. Zo zouden mensen na het lezen van een metafoor een hogere intentie hebben om te vaccineren ten opzichte van een boodschap in plain language. Proefpersonen lazen een tekst uit een specifieke voorbeeldsituatie, namelijk de persconferenties met betrekking tot COVID-19. Deze tekst bevatte ofwel plain language ofwel metaforisch taalgebruik. Door middel van een loglineaire analyse werd onderzocht of er een effect bestond van taalgebruik en gezondheidsgeletterdheid op de mate van begrip van de tekst over vaccinatie. Een tweeweg variantie-analyse heeft meer inzicht gegeven in het effect van taalgebruik en gezondheidsgeletterdheid op de intentie om te vaccineren. Er werden geen interactie-effecten gevonden tussen taalgebruik en gezondheidsgeletterdheid op begrip en de vaccinatie-intentie maar de plain language tekst bleek wel te zorgen voor significant meer begrip dan de metafoor (p = .020), ongeacht de mate van gezondheidsgeletterdheid. Proefpersonen met een hoge gezondheidsgeletterdheid scoorden significant hoger op begrip (p .001) en hadden een hogere gedragsintentie (p = .001) dan mensen met een lage gezondheidsgeletterdheid, ongeacht het taalgebruik.