Een gekleurd beeld van de verzetsstrijder. Een onderzoek naar de beeldvorming van ‘de verzetsstrijder’ in Anne de Vries’ verzetsromans Reis door de nacht en De levensroman van Johannes Post.

Keywords
No Thumbnail Available
Issue Date
2016-07-25
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
In dit onderzoek is er gekeken naar verschillen in beeldvorming van ‘de verzetsstrijder’ in jeugdliteratuur en volwassenliteratuur gepubliceerd tussen 1945 en 1955. Het oeuvre van Anne de Vries heeft daarbij als casus gediend. Reis door de nacht, representatief voor de jeugdliteratuur, en De levensroman van Johannes Post, representatief voor de volwassenliteratuur, vormden samen het corpus. De verwachting was dat het verzet in de volwassenroman genuanceerder in beeld zou zijn gebracht en dat de verzetsstrijder in de jeugdroman, vanwege de benodigde adaptatie voor de doelgroep, meer versimpeld zou zijn vormgegeven. Op basis van een inhoudelijke analyse van beide romans kan echter geconcludeerd worden dat de jeugdroman een compleet beeld geeft van de oorlog en een genuanceerd beeld geeft van de verzetsstrijder. In de volwassenroman is daarentegen vooral een beeld neergezet van het christelijk verzet, met Johannes Post als schoolvoorbeeld van een christelijk verzetsstrijder. Het verschil in de manier waarop de verzetsstrijder in beeld is gebracht, heeft vooral te maken met tijd waarin de werken zijn geschreven en de achterliggende motieven en bedoelingen van De Vries bij de romans. De Vries was al voor de bevrijding begonnen met het schrijven van De levensroman van Johannes Post en deze roman moest een eerbetoon worden aan het christelijk verzet. De Vries had daarnaast ook een persoonlijke connectie met Johannes. Tijdens enkele ondergrondse acties hadden de twee nauw samengewerkt en vanwege dit persoonlijke contact zag De Vries het als zijn plicht om de roman te schrijven. Hij wilde niet dat de heldendaden van zijn vriend in de vergetelheid zouden raken. In de jaren vijftig merkte De Vries op dat er onvoldoende lectuur over de oorlog en het verzet beschikbaar was voor de jeugd. Men was destijds oorlogsmoe en wilde zich vooral richten op het economisch herstel van het land. Hij schreef daarom zelf een jeugdboek, Reis door de nacht, om de jeugd te onderwijzen over de nabije geschiedenis. De jeugd moest een compleet en objectief beeld krijgen van de oorlog.
Description
Citation
Faculty
Faculteit der Letteren