Een studie naar perspectief bij Nederlandse hervertellingen van de 'Pear Film' middels de Viewpoint Identification Procedure

Abstract

Onderzoeken naar perspectief hebben aangetoond hoe verschillende grammaticale vormen kunnen bepalen vanuit welk perspectief objecten en gebeurtenissen worden waargenomen door mensen. Narratieven bieden een goede context om perspectief te onderzoeken (Dancygier, 2012). Een veelgebruikt narratief binnen onderzoeken naar perspectief is de Pear Film van Chafe (1980), hij ontwikkelde deze film om verschillende interpretaties van dezelfde ervaring op te wekken bij participanten. Middels de Viewpoint Identification Procedure (VPIP) zijn er gedurende deze studie 57 narratieven van Nederlandse participanten geanalyseerd om te kijken wat voor een perspectief Nederlanders innemen tijdens het hervertellen van een verhaal, en in het verlengde daarvan of dat de VPIP een betrouwbare toevoeging is voor onderzoeken naar perspectief. Resultaten laten zien dat participanten bij geneigd zijn een perceptual viewpoint in te nemen wanneer ze vanuit het perspectief van een personage vertellen en een cognitive viewpoint innemen als zij vanuit hun eigen perspectief vertellen. Bij een perceptual viewpoint werden zintuigelijke waarnemingen in de meeste gevallen in tweede persoonsenkelvoud uitgedrukt (hij zag), terwijl bij een cognitive viewpoint, onder andere, de gedachtes en intenties uitgedrukt werden in eerste persoonsenkelvoud (ik denk). Tenslotte blijkt de VPIP een betrouwbare methode voor kwantitatieve onderzoeken naar perspectief.