Fysieke krimpmaatregelen: Financieel onmogelijk? Onderzoek naar de financiering van gebiedsontwikkelingen met betrekking tot waarborgen van de leefbaarheid in demografisch krimpende woongebieden (fysieke krimpmaatregelen)

Abstract

Demografische krimp kan sterke negatieve gevolgen hebben voor de leefbaarheid van woongebieden. Het actuele onderwerp is in de afgelopen jaren veel onderzocht, en er is een scala aan mogelijke maatregelen geformuleerd. Vele maatregelen hebben daarbij een fysiek karakter, en hebben dus betrekking op gebiedsontwikkelingen (fysieke krimpmaatregelen). Bij het vormen van fysieke krimpmaatregelen is echter het aspect financiering veelal onderbelicht. Impliciet wordt er uitgegaan van het gebruikelijke financieringsmodel bij gebiedsontwikkeling, ook wel het traditionele financieringsmodel genoemd. Dit financieringsmodel, met de bijhorende (gebruikelijke) financieringsstructuur en verdienmodel, kan echter in mindere mate gebruikt worden voor fysieke krimpmaatregelen. De investeringseigenschappen van krimpende woongebieden zijn namelijk niet vergelijkbaar met die van “normale” gebieden. Krimpgebieden hebben veelal te maken met vermogenskrimp en (sterk) verminderde verdienmogelijkheden. Het is dan ook in het algemeen erg onaantrekkelijk om in krimpgebieden te investeren. Fysieke krimpmaatregelen vergen echter forse investeringen. Deze tegenstrijdige situatie bemoeilijkt de financiering, waardoor de uitvoering, en daarmee ook de leefbaarheid van krimpende woongebieden, in groot gevaar komt. De grote vraag is dan ook hoe de financiering van fysieke krimpmaatregelen, ondanks de onaantrekkelijke investeringseigenschappen, alsnog vormgegeven kan worden.