De sleutel tot zelforganisatie. De totstandkoming van voorzieningen in kleine kernen in krimpregio's
Keywords
Loading...
Authors
Issue Date
2020-04-21
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Verschillende ontwikkelingen in de Nederlandse maatschappij zorgen in kleine kernen voor zorgen over de leefbaarheid. De terugtrekkende beweging van de overheid, de krimp van aantal inwoners en de verandering van bevolking hebben invloed op het voorzieningsniveau binnen deze kleine kernen. In Almen en Halle Heide zijn burgergroepen succesvol opgestaan om zelf de leefbaarheid te verhogen door middel van zelforganisatieprojecten.
Meer kernen kunnen met behulp van eigen inzet leefbaarheid verhogen, echter komen dit soort zelforganisatieprojecten niet overal van de grond. Daarom wordt in dit onderzoek bekeken welke exogene en endogene factoren van zelforganisatie ervoor zorgen dat een zelforganisatieproject succesvol kan worden volbracht. Om dit te onderzoeken is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd:
Welke factoren dragen bij aan de totstandkoming van een succesvolle zelforganisatie ten behoeve van de leefbaarheid in kleine kernen, waar voorzieningen zijn weggevallen door invloed van de krimp?
De exogene factoren die betrokken zijn bij de totstandkoming van een zelforganisatieproject zijn ‘sociale, economische en demografische kenmerken’, ‘gemeenschapsvorming’ en ‘de ligging van het dorp’. Deze hebben in beide onderzochte casussen een positief effect gehad op de totstandkoming van de zelforganisatieprojecten. De endogene factoren van zelforganisatie zijn ‘handelingsruimte’, ‘visie’, ‘selectie’, ‘controle’, ‘vertrouwen’ en ‘verbondenheid’. Uit dit onderzoek is gebleken dat de factor ‘selectie’ in beperkte mate bij de casussen te vinden zijn. Dit heeft te maken met de grootte van de kernen en de daardoor kleine hoeveelheid aan beschikbare actoren binnen de kernen. Het karakter van kleine kernen zorgt ervoor dat selectie in beperkte mate mogelijk is.
Uit dit onderzoek komt naar voren dat de burgergroep niet alleen de handelingsruimte nodig heeft in de zin van dat zij niet worden tegengehouden door regels of handelingen van overige instanties. Maar ook dat zij een bepaalde vorm van ondersteuning nodig hebben uit actoren als gemeente, provincie, ondernemers en woningbouwcorporaties om genoeg mogelijkheden te hebben om het zelforganisatieproject succesvol te volbrengen. Tevens komt het belang van politieke leiders binnen de burgergroep naar voren. Voor de motivatie binnen de kern is het van belang dat de kartrekkers over het gehele dorp goed bekend zijn door bijvoorbeeld daar lang te wonen of al actief te zijn in andere organisaties binnen het dorp. Tot slot, misschien wel het meest belangrijke aspect van om zelforganisatieprojecten te laten functioneren, is het vertrouwen. Dit geldt niet alleen tussen de inwoners in de kleine kernen, maar ook tussen de burgergroepen en overige organisaties, als gemeenten, provincies, ondernemers, woningbouwcorporaties, et cetera. Deze mate van vertrouwen is door de eerdere manier van werken voor veel publieke organisaties nieuw, waardoor er in nog veel publieke organisaties een cultuurverandering nodig is.
Description
Citation
Supervisor
Faculty
Faculteit der Managementwetenschappen