Transformeren van kantoren naar woningen : Transformatie als oplossing tegen leegstand?

Keywords
Loading...
Thumbnail Image
Issue Date
2012-06
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Op de vastgoedmarkt zijn vijf gebouwcategorieën te onderscheiden, waarin de leegstandsproblematiek zich voordoet, namelijk: kantoren, winkels, overige bedrijfspanden, woningen en bijzondere gebouwen (DHV Raadgevend Ingenieursbureau BV, 1990). Een categorie op de vastgoedmarkt die nu veel in de belangstelling staat, vanwege de grote omvang van leegstand daarvan, is ‘kantoren’. In de jaren zestig maakte de Nederlandse economie een sterke groei door en langzaamaan veranderde de industriële economie in een diensteneconomie (Van Gool, Jager & Weisz, 2001). Door deze verandering ontstond een toename van de vraag naar commercieel vastgoed, dus naar gebouwen zonder woon- of maatschappelijke doeleinden. Dit leidde onder meer tot een forse stijging van het aantal benodigde kantoorpanden in Nederland en de daaraan gekoppelde vraag naar kantoorruimte. Vanaf die tijd zijn overal in Nederland kantoren gebouwd. Met name de herkenbaarheid en het karakteristieke beeld van kantoorpanden, alsmede de sociale status van de buurt vormden de belangrijkste motieven voor de vele ontwikkelingen in de kantorensector (Ter Hart & Van Vlinsteren, 1982). De panden moesten dus niet alleen functioneel zijn, maar ook aanzien hebben. Vaak koos een gemeente voornamelijk voor de uitstraling van het stadsbeeld en vroegen projectontwikkelaars vroegen kantoren te bouwen, zonder eerst de markt te verkennen en huurders te zoeken voor de panden. Hierdoor bleven overal in Nederland, zowel in de Randstad als in de periferie, veel panden leegstaan. De recente economische ontwikkeling heeft deze terugval nog bevorderd. Leegstand van kantoorpanden is dus vooral de laatste jaren een interessante ontwikkeling op de vastgoedmarkt. Ook al trekt de economie weer aan, deskundigen verwachten niet dat alle leegstaande vierkante meters weer zullen worden bezet. Dit komt mede doordat de beroepsbevolking niet verder groeit en zelfs in de loop van de eeuw afneemt, alsmede door de uitbesteding van kantooractiviteiten aan lagelonenlanden en door nieuwe werkconcepten, zoals thuiswerken (Harmsen & Waal, 2008). Verschillende actoren, zoals gemeenten, projectontwikkelaars en woningcorporaties, houden zich bezig met een andere benutting van leegstaande gebouwen (SBR, 2010). Zo worden transformatieprojecten opgezet waarbij functieverandering plaatsvindt van kantoren naar onder andere wonen. Hiermee helpen de zogenaamde transformatieprojecten niet alleen woningzoekenden aan een betaalbare woning, maar dragen ze mede bij aan de leefbaarheid van de stad en het in balans brengen van de vastgoedmarkt (Bouwmeester, 2006). Transformatie kan dus als een tussenweg dienen om de vraag naar woningen en het aanbod van kantoorpanden dichter bij elkaar te brengen. In deze analyse wordt met transformatie een herbestemming van kantoren naar een andere gebruiksfunctie, in dit geval “wonen”, bedoeld. De doelstelling van dit onderzoek sluit hier op aan: De leegstandsproblematiek met betrekking tot kantoorpanden en de volgens de literatuur geboden oplossingen naast elkaar leggen, alsmede de rol van transformaties als oplossing beschrijven en bekritiseren.
Description
Citation
Faculty
Faculteit der Managementwetenschappen