Beleidsvorming rondom patentrechten : Een verkenning van het sociale netwerk in de EU-India FTA
Keywords
Loading...
Authors
Issue Date
2013-08
Language
nl
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Innovatie is een toenemend belangrijke factor in de wereldeconomie. Het is dan ook niet
verassend dat innovaties in de huidige wereld een privaat bezit zijn. Innovaties worden
beschermd door middel van zogenaamde ‘intellectual property rights’ ofwel patentrechten.
Patentrechten, vastgelegd in het TRIPS-verdrag door de leden van de WHO, zijn rechten
verleend aan een uitvinder die de uitvinder toestaan intellectueel eigendom uit te sluiten
van commercieel gebruik door een ander. Hierdoor hebben uitvinders de zekerheid dat zij
hun investeringen, nodig voor de ontwikkeling van intellectueel eigendom, kunnen
terugwinnen. Het idee achter het bestaan van patentrechten is dat zij innovatie stimuleren.
Medicijnen worden beschouwd als innovaties en daarom bestempeld als
intellectuele eigendommen. Op intellectuele eigendommen zijn dan ook patentrechten van
kracht. Door het bestaan van patentrechten ontbreekt het aan het bestaan van
concurrerende producenten voor farmaceutische bedrijven en zijn deze bedrijven vrij te
bepalen welke prijs zij toekennen aan een medicijn. Patentwetgeving heeft dan ook een
belangrijke invloed op medicijnenprijzen.
Medicijnenprijzen hebben op haar beurt weer een sterke invloed op de
betaalbaarheid en zo de toegang tot medicijnen, met name voor ontwikkelingslanden.
Toegang tot gezondheid, waar toegang tot medicijnen een belangrijk onderdeel van is, is
door de VN opgenomen als mensenrecht in de Universele Verklaring van de Rechten van
de Mens (1948) en de Millenniumverklaring (2000). Bovenstaande samengenomen,
betekent dit dat er een conflict bestaat tussen patentrechten en het mensenrecht toegang
tot gezondheid.
Sinds de aanname van het TRIPS-verdrag in 1995 is er een strijd gaande tussen
voor- en tegenstanders van patentrechten. Enerzijds zijn er de tegenstanders van TRIPS
die de internationale wetgeving zodanig proberen te beïnvloeden dat ontwikkelingslanden
de toegang tot medicijnen kunnen waarborgen en verbeteren. Anderzijds zijn er
voorstanders van TRIPS die de internationale wetgeving zodanig proberen te beïnvloeden
dat patentrechten worden uitgebreid en versterkt.
Een actuele casus waarin deze strijd plaatsvindt, is de EU-India FTA. In 2007
begonnen de EU en India onderhandelingen over een FTA. Deze FTA zal vermoedelijk
ook standaarden over patentrechten, strenger dan die vastgelegd in het TRIPS-verdrag,
bevatten. De farmaceutische industrie is een belangrijke sector in de EU en de EU heeft
er dan ook belang bij de bescherming van patentrechten te waarborgen en te versterken.
India daarentegen wordt gezien als de ‘pharmacy of the developing world’. Door gebruik
te maken TRIPS-flexibiliteiten heeft India zich gemanifesteerd als globaal de grootste
aanbieder van generieke betaalbare medicijnen.
De EU en India zijn de enige actoren in deze onderhandelingen die formeel een
stem hebben in het besluitvormingsproces. In het proces van globalisering is de macht
van de staat echter afgenomen en spelen actoren uit de private sector en de civil society
toenemend een belangrijkere rol in (inter)nationale besluitvorming. De mate waarin
verschillende actoren erin slagen hun belangen te behartigen in de EU-India FTA biedt
implicaties voor de machtsverhoudingen tussen deze actoren en de toekomstige toegang
tot medicijnen voor ontwikkelingslanden.
Ondanks het belang van de EU-India FTA, ontbreekt het in de literatuur aan een
omvattend beeld van hoe verschillende actoren de FTA onderhandelingen proberen te
beïnvloeden. Met dit onderzoek is er getracht een bijdrage te leveren aan kennisvorming
over sociale netwerken in internationale beleidsvorming op het terrein van patentrechten.
Hiertoe is het sociale netwerk van actoren, relaties en belangen in de EU-India FTA
onderhandelingen over patentrechten in kaart gebracht en geanalyseerd. De centrale
onderzoeksvraag luidde: In welke mate hebben actoren in het sociale netwerk in de EUIndia
FTA onderhandelingen over patentrechten invloed op deze onderhandelingen?
Description
Citation
Supervisor
Faculty
Faculteit der Managementwetenschappen